گئورگ گرستر، عکاس جهانگرد،‌ خوش ذوق و ماجراجوی سوئیسی از جمله ایرانشناسان مستند سازی هستش که ۴۰ سال پیش به ایران اومد و درزمان هفت بار سفر به این سرزمین قدیمی، بر فراز آسمون این مرز و بوم،‌ تصاویر دیدنی از نقاط جور واجور کشور گرفت و لحظاتی که اون شکار کرد، دلیل شد تا هزاران تصویر اون از ایران، بارها در سراسر جهان به نمایش در بیاد. از لندن تا پاریس و نیویورک، تصاویر این عکاس سوییسی از ایران چهل سال پیش در نمایشگاه ها جور واجور ارائه و با استقبال ایرانشناسان همراه شد.

یه چند وقت پیش، این عکاس سوئیسی به همراه چند نفر از دستیارانش به تهران اومد و ۱۳۰ قطعه از هزاران تصویر گرفته شده از کشورمون رو در ۴۰ سال پیش، واسه اولین بار در نگارخانه مرکزی فرهنگسرای نیاوران تهران در برابر دید علاقمندان به طبیعت ایران قرار داد که با استقبال مخاطبان همراه شد.

(رونمایی از تصاویر هوایی عکاس سوییسی در نگارخانه مرکزی فرهنگسرای نیاوران تهران)

جدید ترین نمایشگاهی که گرستر از عکس هاش از ایران برگزار کرد، به نمایشگاه بهشت گمشده برمیگرده که در سال ۱۳۹۳ در گالری Cosome پاریس گشایش یافت و ۲۶ قطعه عکس از تصاویری که اون از طبیعت کشورمون گرفته بود رو در برابر دید علاقمندان به تمدن پارس قرار داد.

علاوه بر این، گالری هلر در قلب نیویورک ۷ سال پیش، نزدیک به ۳۰ عکس از این عکاسی ماهر سوییسی رو که در فاصله سالای ۱۳۵۵ تا ۱۳۵۶ از فراز ایران گرفته بود به نمایش گذاشت. تصاویر نوستالژیک این عکاس اروپایی از ایران، زمینه چاپ کتابی با عنوان بهشت گمشده بر فراز ایران رو هم چند سال پیش درست کرد.
واسه اطلاعات بیشتر به این سایت مراجعه کنین.

کتابی که به نوشته عکاس و ویرایشگر ایرونی آمریکایی با نام مریم زاکس منتشر شده و در اون، ۱۵۰ قطعه عکس از تصاویری که گئورگ بر فراز آسمون ایران از بناهای جور واجور شهرهای ایران رو با توضیحاتی مفصل معرفی می کنه.

تقریبا در این برنامه عکاسی هوایی که قبل از انقلاب اسلامی انجام شد، گئورگ به همه استانای ایران سفر کرد و از دماوند مه آلود تا دریاچه سفید پوش مهارلو و مقبر کوروش کبیر در فارس رو زیر لنز دوربین نکته امتحان و حرفه ای خود قرار داد.

(یکی از تصاویر هوایی گئورگ گستر از ایران که کشتزارای گندم در استان لرستان رو نشون میده)

اون نه فقط به ایران سفر کرده، بلکه ده ها ساله که به کشورای جور واجور دنیا رفته و بر فراز آسمون ۱۱۱ کشور دنیا،‌ از بناها و مکانای جور واجور این کشورا،‌ تصویر ورداری حرفه ای انجام داده و زمینه معروفیت جهانی خود رو جفت و جور کرده.

اون از سال ۱۳۳۵ که روزنامه نگاری آزاد در زوریخ سویس بود،‌ با فرهنگ و طبیعت ایران آشنا شد و عزمشو جزم کرد که درباره این خطه از خاورمیانه بیشتر تحقیق کنه.
اون همیشه در مصاحبه های خود میگه که در بین این تعداد کشوری که رفته،‌ عاشق طبیعت ایران و اتیوپیه.

ایشون، کشف جزییات و فهم بهتر موقعیتای شهرها و بناهای اونا از زاویه هوایی رو مهم ترین دلیل تصویربرداریای هوایی در کشورا عنوان می کنه.
البته ایشون وقتی که به کشور اومد، یه باستان شناس معروف آلمانی به نام دکتر هوف هم،‌ اونو همراهی می کرد و یکی از دلایلی که دلیل شد این عکاس سوییسی از بناهای باستانی کشور تصویر ورداری کنه، راهنماییای دستیار باستان شناسش بود.

البته اندازه تصاویر گرستر از ایران، صد تا دویست تا نبود. ایشون بیشتر از ۱۰ هزار عکس از نقاط جور واجور کشور گرفت و در سال ۱۳۵۷ ایران رو ترک کرد.

(تصویری از عکسای هوایی گئورگ گرستر از آسمون ایران – تپه ای در نزدیکی کلاله استان گلستان)

یکی از خاص گیای کار این عکاس زبر دست سوئیسی، نگاه تیزبینانه ایشون به انتخاب سوژها واسه عکاسی هستش.
در هنر عکاسی، انتخاب سوژه و زاویه عکاسی و همراهی کردن نور و باقی مسائل جهت خلق شکار لحظه ها اهمیت زیادی داره که بررسی تصاویر که گرستر از ایران انداخته،‌ این مسلط دستی رو در آثار نمایان می کنه.

ایشون عقیده داره در بین همه عکسایی که از ایران گرفت،‌ عکس نمک خشک کشده دریاچه مهارلو، حس و حال خاصی داره.
نمکی که براساس گرمای تابستون، از دریاچه بالا میاد و از فراز آسمون وقتی به پایین نگاه می کنیم، اثر رفت و اومد روی این نمک، مثل یه نقاشی خیالی مشکی و سفید نمایانه.

(تصویری از عکسای هوایی گئورگ گرستر از آسمون ایران- معدن انگوران در استان سیستان و بلوچستان)

انتخاب خوب عکس ورداری در زمان تابش نور و ایجاد توزان بین سایه و نور رو میشه از جمله دلایل موفقیت تصاویر هوایی گستر از طبیعت ایران دونست. گویی اون از پروژکتور واسه تصویر ورداری استفاده کرده.

این عکاس هنرمند دارای سایتی  است که در اون، میشه دنیایی از فعالیتای عکاسی اون در بیشتر از ۱۰۰ کشور جهان رو دید. گئورگ رو باید استاد عکس ورداری هوایی (Air Photography)‌ دونست.

(تصاویری از عکسای هوایی گئورگ گرستر از مناطق جور واجور جهان)

یکی از تصاویر موندگار گئورگ گستر، تصویری بود که در سال ۱۳۵۵ بر فراز آسمون شیراز، از مقبره کوروش کبیر گرفت که در تصویر زیر مشاهده می کنین.

درباره گئورگ گستر

اون آوریل ۱۳۰۷ در سوییس به دنیا اومد. اون در رشته ادبیات زبون آلمانی و انگلیسی از دانشگاه زوریخ، مدرک دکترا گرفت و از سال ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۵ ویرایشگر علمی نشریه Zurich Weltwoche بود. از سال ۱۳۳۵ هم به عنوان روزنامه نگار آزاد در اروپا فعالیت داشت و در میدون گزارش نویسی رویدادای علمی و عکاسی هوایی، کارای زیادی انجام داد.

اون در طول نیم قرن گذشته،‌ به مناطق جور واجور جهان سفر کرد و تصاویر خیلی از نقاط باستانی،‌ تاریخی، طبیعی و فرهنگی اونا گرفت که همه زمینه برگزاری نمایشگاه های این عکاس زبر دست رو در سراسر جهان جفت و جور کرد.

تصاویری که گرستر از سراسر جهان گرفت،‌ واسه بیشتر از بیست سال واسه تبلیغات شرکتای هوایی استفاده شد که از اون جمله میشه به شرکت هواپیمایی سوئیس ایر اشاره کرد که در پوسترا و تقویما استفاده شد.

اون حالا با NEUE ZURCHER ZEITUNG و دفتر محله معروف NATIONAL GEOGRAPHIC در واشنگتن همکاری داشته و الان با بخش خبری آنلاین سایت JOURNAL21.CH در ارتباطه.

ویلیام سومنر، باستان شناس آمریکایی و پرفسور دانشگاه شیکاگو درباره تصاویر هوایی گرستر گفته بود که تصاویر اون فوق العاده س. اون این مضمون رو درباره تصاویر این عکاس سوئیسی به کار برده بود که اگه چیزی در دنیا قابل دیدن باشه، تصاویر گرستره. این جمله در مجله Smithsonian در آذر ۱۳۸۴ با عنوان گذشته از بالا (THE PAST FROM ABOVE) درج شده.

اون جوایز هنری بسیاری دریافت کرده که فهرست بعضی از اونا در زیر ارائه شده:

• Die Goldene Blende, Germany, 1973

• Ehrengabe Des Kt. Zürich, 1974

• Prix Nadar, Paris 1976

• Pictures Of The Year Competition, Columbia, Mo./USA, 1976 (1 First, 1 Second)

• World Understanding Through Photography, Special Recognition, 1976

• Zürcher Journalistenpreis, 1984

واسه رابطه با این عکاس هوایی معروف سوییسی می تونین از نشانی زیر استفاده کنین.

Georg Gerster / Airphotography

Postfach / PO Box 21

CH – 8126 Zumikon

Switzerland

info@airphotography.ch

فهرست انتشارات این عکاس سوئیسی رو میشه از راه فایل پی دی اف در این سایت به دست آورد که واسه محققان و علاقمندان به تصاویر مستند از سراسر جهان،‌ می تونه نکات آموزنده جالبی رو در اختیار داشته باشه.

(تصویری از پوسترای منتشر شده به وسیله گرستر مربوط به تصاویرش از آسمون کشورای جور واجور جهان)

در ادامه تعدادی از تصاویر هوایی گئورگ گستر از شهرای جور واجور کشور رو مشاهده می کنین:

(ارگ بم استان کرمان)

(تصویری قشنگتر از شوش ، یکی از شهرهای تاریخی ایران و جهان)

(تصویر هوایی از یزد، تاریخی ترین شهر تاریخ)

(تصویر هوایی از دریاچه هامون که مثل یه نقاشی شده)

(تصویر هوایی هفت آب انبار در شهر گراش استان فارس)

[ منابع: سایت گئورگ گستر، خبرگزاری مهر، فرهنگسرای نیاوران ]