واکنشها و پاسخهای جنسی انسان

واکنشها و پاسخهای جنسی انسان
پاسخ جنسی، یک تجربه روانی فیزیولوژیک واقعی است. انگیختگی[1] هم با محرکهای روانشناختی ایجاد میشود و هم با محرکهای جسمی. میزان تنش هم از لحاظ فیزیولوژیک تجربه میشود و هم از لحاظ هیجانی و با ارگاسم به طور طبیعی، ادراک ذهنی اوج واکنش جسمی و تخلیه وجود دارد. رشد روانی- جنسی، نگرشهای روانشناختی نسبت به تمایلات جنسی و نگرش به شریک جنسی مستقیماً با فیزیولوژی پاسخ جنسی انسان ارتباط دارند و بر آن تاثیر میگذارند (اوحدی، 1384).
مشهورترین مطالعات مربوط به تغییرات فیزیولوژیکی در فعالیت جنسی، توسط ویلیام مستزر و ویرجینا جانسون انجام شده است. براساس یافتههای این دو پژوهشگر، پاسخ جنسی در انسان دارای چهار مرحله است که عبارتند از: مرحله 1) میل جنسی[2] مرحله2) برانگیختگی[3] مرحله 3) ارگاسم[4] مرحله 4) فرونشینی[5] (نیکخو و آوادیس یانس، 1380).
مرحله 1) میل جنسی: این مرحله از مراحلی که صرفاً از طریق فیزیولوژی شناخته میشود. متمایز است و گنجاندن آن در این طبقه بندی، نشان دهنده توجه روانپزشکان به انگیزشها[6]، سائقها[7] و شخصیت[8] است. این مرحله با تخیلات جنسی و میل به برقراری جنسی مشخص است (کاپلان،1994، ترجمه پورافکاری، 1382).
مرحله 2- برانگیختگی: این مرحله در اثر تحریک روانشناختی (تخیلی[9] یا وجود شیء محبوب[10]) یا تحریک فیزیولوژیک (نوازش[11] یا بوسه[12]) یا ترکیب هر دو ظاهر میشود و شامل احساس ذهنی لذت[13] است (اوحدی، 1384).
نشانههای این مرحله در زن با لیز و مرطوب شدن مهبل که با فاصلهای در حدود ده ثانیه پس از تحریک موثر پدید میآید. کلیتوریس سفت و متورم میشود. نوک پستان راست میشود. لبهای کوچک و بزرگ دستگاه تناسلی در زنها ضخیم تر میشود. این مرحله از چند دقیقه تا چند ساعت به طول میانجامد (دژکام، 1381).
مرحله 3- ارگاسم: مرحله اوج لذت جنسی است که همراه با رفع تنش جنسی[14] و انقباضات موزون عضلات میاندوراه[15] و دستگاه تناسلی لگن است. در زنان، ارگاسم با سه تا پانزده انقباض ثلث تحتانی واژن و انقباضهای قوی و پایدار رحم از عمق به طرف گردن رحم[16] مشخص است (کاپلان، 1994،ترجمه پور افکاری،1382).
تغییرات دیگری چون حرارت غیر ارادی و ارادی عضلانی، زیاد شدن فشارخون و تعداد ضربان قلب روی میدهد. زنان میتوانند ارگاسمهای متعدد و متوالی هم داشته باشد (دژکام، 1381).
مرحله 4- فرونشینی: بازگشت بدن به حالت سکون اولیه، احساس آرامش، خوشی و رفع تنش عضلانی از مشخصات این مرحله است. با ظهور ارگاسم این مرحله سریع روی میدهد (دژکام، 1381).
در طول این مرحله، سکوی اوج لذت جنسی ناپدید شده و از حجم خون رگهای مهبل کاسته میشود. رحم به عقب و جایگاه آغازین خود باز میگردد. لبهای بزرگ و کوچک واژن نازک شده و به هم نزدیک میشوند و مهبل از نظر طول و پهنا شروع به کوتاه شدن کرده و به وضعیت قبل از انگیختگی باز میگردد. اندازه و نوک پستان به حالت طبیعی باز میگردد و گلگونی یا برافروختگی پوست ناپدید میشود. بعلاوه سرعت تنفس، ضربان قلب و فشارخون به سطح قبل از تحریک جنسی باز میگردد و با پدیدار شدن یک احساس رخوت و آرامش کلی همه ماهیچههای بدن شل و آرمیده میشوند (نیکخو و آوادیس یانس، 1380).
[1] -Arousal
[2] – Sexual Desire
[3] – Excitement
[4] – Orgasm
[5] – Resolutions
[6] – Motivations
[7] – Drives
[8] – Personality
[9] – Fantasy
[10] – Love Object
[11] – Stroking
[12] – Kissing
[13] – Subjective Sense Of Pleasure
[14] – Release Of Sexual Tension
[15] – Perineal
[16] – cervix